BAZYLIKA W WAMBIERZYCACH

Krótka historia i położenie

Wambierzyce, niewielka miejscowość o układzie urbanistycznym przypominającym miasteczko, często nazywana jest śląskim Jeruzalem. To nie tylko malownicze miasteczko, ale także istotne centrum pielgrzymkowe i turystyczne. Jego głównym punktem jest Sanktuarium Maryjne, którego początki sięgają XII wieku. Według miejscowej legendy, niewidomy Jan z Ratna odzyskał tu wzrok za sprawą Matki Bożej, która miała mu się objawić.

Obecnie w miejscu, gdzie pierwotnie znajdowała się drewniana kaplica z roku 1263, wyrasta imponująca Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Zbudowana na początku XVIII wieku, jest ona przykładem barokowej architektury o wyjątkowej urodzie. Jej charakterystycznymi elementami są krużganki otaczające owalną nawę oraz 11 kaplic, które dodają jej uroku i sprawiają, że jest to miejsce wyjątkowo piękne i mistyczne.

Budowa świątyni

Do sanktuarium prowadzą kamienne schody o trzech kondygnacjach, składające się z 56 stopni. W środkowym ciągu znajduje się 33 schodki, symbolizujące lata życia Jezusa Chrystusa na Ziemi. Kolejne 15 stopni reprezentuje lata życia Maryi przed narodzeniem Zbawiciela.

Ta imponująca budowla ma wysokość 52,5 metrów i jest wykonana w stylu końcowego okresu renesansu. Podzielona na trzy części, ozdobiona jest równomiernie rozmieszczonymi podwójnymi pilastrami i płycinami. Rozdziela ją niewielka galeria, tworząc dwie kondygnacje i nadając kościołowi charakter pałacowy.

Na górnym ciągu balustrady umieszczone są kamienne posągi apostołów, a fasadę wieńczą trzy płaskie szczyty. W środkowej, półkolistej wnęce, w osi fasady znajduje się drewniana rzeźba Matki Boskiej Wambierzyckiej z połowy XVIII wieku. Nad nią umieszczony jest emblemat z herbem papieża Piusa XI.

Barokowe wnętrza

Wnętrza bazyliki utrzymane są w duchu baroku, zdobiące malowidła, obrazy i rzeźby, z których na wielką uwagę zasługują dzieła Karola Sebastiana Flackera:

• ambona, będąca rzeźbiarską kompozycją wyrażającą słowa maryjnego hymnu Magnificat
• ołtarz główny na której mieści się cudowna figurka Matki Boskiej wykonana z lipowego drewna w stylu gotyckim, ma 28 centymetrów wysokości. Figurka przedstawia Matkę Bożą z nagim Jezusem Chrystusem na ręku. Maleństwo w prawej ręce trzyma ptaszka, a lewa jego rączka sięga po owoc, który umieszczony jest lewej dłoni Maryi. Na głowach Matki i Syna lśnią korony, figurka jest polichromowana. Wambierzyckie rękodzieło ubierane jest w tzw. „sukienkę”, okrywającą ją całą od szyi w dół. Sukienek jest kilka w różnych kolorów, w zależności od święta lub okresu roku liturgicznego.

Bazylika mniejsza

22 lutego 1936 roku Papież Pius XI nadał kościołowi w Wambierzycach zaszczytny tytuł bazyliki mniejszej. Ten honorowy tytuł przyznawany jest kościołom o wyjątkowej wartości zabytkowej, liturgicznej lub duszpasterskiej.

Jednak to wydarzenie było jedynie początkiem wielu doniosłych momentów w historii tego sanktuarium. 17 sierpnia 1980 roku w sanktuarium wambierzyckim miało miejsce niezwykle ważne wydarzenie - figura Matki Bożej została ukoronowana koronami papieskimi, stając się Wambierzycką Królową Rodzin. Kardynał Stefan Wyszyński dokonał tej uroczystej koronacji, a specjalny list Ojca Świętego Jana Pawła II został odczytany podczas ceremonii, podkreślając znaczenie tego wydarzenia dla wiernych i Kościoła.

Kolejny przełomowy moment miał miejsce w 1990 roku, gdy jezuici opuścili Wambierzyce, a nowymi opiekunami sanktuarium zostali księża diecezjalni. Przez następne 17 lat sprawowali oni posługę duszpasterską w tym miejscu, kontynuując bogatą tradycję pielgrzymkową i kultową.

W czerwcu 2007 roku nastąpiła kolejna zmiana, kiedy to franciszkanie z prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych objęli posługę w Wambierzycach. Ich obecność wnosiła nową dynamikę i ducha franciszkańskiego do życia duchowego tego sanktuarium, kontynuując wielowiekową misję szerzenia wiary i nabożeństwa do Matki Bożej.

Ruchoma Szopka

Ruchoma Szopka, ulokowana w Wambierzycach, stanowi jedno z najbardziej niezwykłych dzieł sztuki ludowej w Polsce. Jej historia sięga roku 1882, kiedy miejscowy zegarmistrz Longinus Wittig postanowił stworzyć coś wyjątkowego. To właśnie wtedy narodziła się koncepcja tej unikalnej szopki, która miała z czasem stać się prawdziwym dziełem sztuki.

Zegarmistrz Wittig poświęcił lata swojego życia na precyzyjne wykonanie tej niezwykłej kompozycji. Efektem jego pracy jest ruchoma szopka, która robi wrażenie nie tylko swoją precyzją, ale również bogactwem detali oraz misternym wykonaniem. Licząca ponad 800 figur rzeźbiarskich, ta malownicza scenka przedstawiająca narodzenie Jezusa zachwyca nie tylko swoją skomplikowaną mechaniką, ale również emocjonalnym przekazem.

Przechadzając się wokół tej szopki, można podziwiać nie tylko ruchome postacie, ale także bogate detale krajobrazu oraz architektury. Każdy element został starannie wykonany i umiejscowiony, aby stworzyć harmonijną kompozycję, która przenosi odwiedzających w magiczny świat Bożego Narodzenia.

Ponadto, poza samą szopką, w okolicy można zwiedzić Mini-muzeum regionalne, gdzie można zapoznać się z lokalną historią i tradycjami, oraz zwierzyniec, który jest dodatkową atrakcją dla odwiedzających. Cała wizyta w Wambierzycach to niezapomniane doświadczenie dla wszystkich, którzy pragną poczuć magię Świąt Bożego Narodzenia oraz odkryć bogactwo kulturowe regionu.